Dynia olbrzymia – największe owoce, największy pyłek

19 sierpnia, 20181 listopada, 2023 Kinga Pryputniewicz-Młot pożytki letnie

Przechodzę wąską ścieżką między kilkumetrowymi płożącymi się łodygami, słyszę, że pszczół w pobliżu jest sporo. Odchylam duże liście i zaglądam do wnętrza żółtych, włochatych kwiatków. Tam są! Liczę: 1 pszczoła, 2 pszczoły, 3, 4, 5… kolejny kwiat, nieco mniejszy i 4 pszczoły. Na każdym kwiecie sytuacja wygląda podobnie. Dynia olbrzymia to jak nowa, dobra stołówka. Kwiat jest duży, dlatego sporo pszczół znajduje w nim to, czego szuka – nektar. Wygląda na to, że pszczoły nie mają nic przeciwko takiemu oblężeniu. Każda po kolei zapełnia swój pasiasty brzuszek porcją słodkiego nektaru.I tak do czasu, kiedy kwiaty zaczynają się zamykać, zazwyczaj popołudniową porą.

Dynia olbrzymia, pszczoły — Jedna wychodzi, kolejna wchodzi. Duży kwiat dyni może pomieścić wiele pszczół jednocześnie.

Dynia olbrzymia – dziesięciometrowe łodygi, kilkudziesięciocentymetrowe liście i owoce o wadze nawet pół tony. Nic dodać, nic ująć, dlatego cofnijmy się do czasu, gdy dopiero pojawiają się pierwsze kwiaty.

Dynia olbrzymia – czy pszczoły to lubią?

Już na pierwszy rzut oka widać, że lubią, nawet bardzo. Kilka owadów próbujących dopchać się do nektaru to nic niezwykłego, choć kiedy zauważyłam to pierwszy raz, byłam mocno zdziwiona. Pszczoły pobierają jedynie nektar, nie interesując się pyłkiem. Jego ziarna są bardzo duże i trudno owadom uformować z nich obnóża.

Porównanie wielkości ziarna pyłku, średnica:

niezapominajka leśna – 0,0003 mm,
malwa – 0,144 mm,
dynia zwyczajna – 0,22 mm.

Pyłek ma kształt kulisty z widocznymi stożkowatymi wypustkami. Powierzchnia ziarna pokryta jest licznymi kolcami, które umożliwiają przylgnięcie pyłku do ciała owada. Ciekawym zjawiskiem było zachowanie ziaren, które potrafiły spontanicznie pękać i uwalniać swoją zawartość.

Nektarowanie i miododajność dyni

W czasie sprzyjającej pogody kwiat żeński dyni może zapewnić 400 mg nektaru. Stężenie cukrów w nektarze dyni wynosi 20-37%

Miododajność dyni wynosi 30-50 kg z 1 ha, czyli niewiele. Należy wziąć jednak pod uwagę to, że kwiatów na dyni nie ma aż tak wiele, a dorosła roślina zajmuje bardzo dużo miejsca.

Pyłek dyni pod mikroskopem — Ziarna pyłku pod mikroskopem są bardzo dobrze widoczne, ze względu na duży rozmiar.

Ziarno pyłku po pęknięciu — Wciągu kilkunastu sekund z ziarna pozostawała otoczka. Czym dokładnie jest zawartość, pozostaje do ustalenia.

Struktura powierzchni pyłku — Widoczne na zdjęciu kolce pokrywają całą powierzchnię ziarna.

Struktura powierzchni pyłku dyni — Fragment pyłku w otoczeniu uwolnionej przez niego zawartości.

Poza pszczołami do wnętrza kwiatów zaglądają także mrówki – te mniejsze mogą wejść przez otwory u podstawy pylnika wprost do komory nektarnikowej.

Kwiat męski dyni — Otwory między częściowo zrośniętymi nitkami pręcików prowadzą prosto do komory nektarnikowej.

Pylnik dyni — Kwiat męski po usunięciu korony.

Budowa męskiego kwiatu dyni — Zrośnięte pylniki tworzą przeszkodę, którą owady muszą pokonać, aby dostać się do otworów prowadzących do komory nektarnikowej.

Nektar dyni — Kropla nektaru zgromadzona na tkance nektarnikowej.

Kwiaty żeński dyni — Kwiat żeński dyni z zamkniętą koroną.

Przekrój kwiatu żeńskiego po usunięciu części korony. Ten rodzaj kwiatu ma nektarniki usytuowane u podstawy słupka, między nim a płatkami korony.

Dynia, przekrój zalążni — Przekrój trzykomorowej zalążni.

Kwiaty męskie dyni wyrastają pęczkami blisko nasady pędu, żeńskie w dalszych węzłach. Dynia olbrzymia jest rośliną jednopienną (na jednej roślinie występują zarówno kwiaty męskie, jak i żeńskie). Czym pachną kwiaty dyni? Przypominają mi trochę zapach jaśminu, mniej intensywny i nieco słodszy.