Jad pszczeli – zastosowanie w medycynie

O jadzie pszczelim była już mowa wcześniej (sprawdź: Czym jest jad pszczeli?), mimo to wiele jest jeszcze o nim do napisania. Dzisiaj podsumowanie jego zastosowania w medycynie. Czy wart jest uwagi? W jaki sposób można go podawać? A na koniec ważna informacja: jak postępować w przypadku zatrucia jadem pszczelim.

Jak pszczeli – sposoby podawania

Jad pszczeli w medycynie stosowany jest na kilka sposobów. Są to:

• śródskórne wstrzykiwanie,
• wcieranie,
• inhalacja,
• jonoforeza
• za pomocą ultradźwięków,
• podawanie wewnętrzne.

Śródskórne wstrzykiwanie jadu

Najbardziej naturalny sposób podawania apitoksyny, czyli użądlenie, nie jest czymś, co chciałoby się serwować sobie co jakiś czas. Dlatego są rozwiązania prostsze, a zarazem mniej bolesne i niebudzące negatywnych skojarzeń. Są nimi gotowe preparaty. Za najbardziej skuteczne uważa się śródskórne wstrzykiwanie roztworu apitoksyny – między zewnętrzną a wewnętrzną warstwę skóry. Taka aplikacja pozwala stosować precyzyjnie odmierzoną dawkę, dla lepszego efektu terapeutycznego.

Wcieranie jadu pszczelego

Jad pszczeli może być dodatkiem do innych zabiegów, np. masażu lub pielęgnacji skóry. Na rynku dostępne są gotowe preparaty, takie jak kremy, balsamy i żele.

Inhalacje z jadu pszczelego

Mało popularna metoda, jednak bardzo skuteczna – biorąc pod uwagę fakt, że wchłanianie substancji leczniczych w płucach zachodzi dwadzieścia razy szybciej, niż w przewodzie pokarmowym. Jad pszczeli dodaje się do gorącej wody i wdycha parę, w której się znajduje.

Jonoferoza

Wykorzystuje się tu prąd stały do wprowadzenia substancji do organizmu. W ten sposób podaje się np. adrenalinę, kofeinę czy histaminę. Specjalne tabletki zawierające liofilizowany jad pszczeli rozpuszcza się w wodzie. Takim roztworem zwilża się podkładki elektrod i łączy katodę z anodą aparatu galwanicznego. Natężenie prądu powinno wynosić między 12 a 20 A, a czas trwania zabiegu nie powinien przekraczać 30 minut. Zabieg wykonuje się raz dziennie.

Podawanie jadu pszczelego za pomocą ultradźwięków

To połączenie leczniczego działania ultradźwięków i jadu pszczelego. Ultradźwięki wspierają wnikanie jadu przez skórę, nie oddziałując jednocześnie negatywnie na sam jad.

Wewnętrzne podawanie jadu pszczelego

Chociaż wiele składników jadu pszczelego ulega rozkładowi w układzie trawiennym, to istnieje możliwość, że niektóre składniki białkowe i polipeptydowe mogą przenikać przez ściankę jelita w formie nieuszkodzonej. Doustne podawanie jadu może mieć więc sens, wymaga jednak dalszych badań.

Zatrucie jadem pszczelim – jak postępować?

Zatrucie jadem pszczelim może wystąpić przy jednoczesnym użądleniu od 100 do 300 pszczół (od 20 do 60 mg jadu). Zatrucie jadem pszczelim objawia się przyspieszeniem tętna i oddechu, podwyższoną temperaturą ciała, bólem głowy, dreszczami i osłabieniem. W przypadku osób uczulonych zatrucie może pojawić się już przy podaniu 0,2 mg jadu. Śmiertelne może okazać się od 500 do 1000 użądleń, które powodują porażenie ośrodka oddechowego i zatrzymanie oddychania.

Co robić, gdy użądli nas pszczoła? Ważne jest szybkie usunięcie żądła, najlepiej pęsetą, ponieważ nawet po tym, jak owad oderwie się bez żądła, do organizmu nadal wtłaczany jest jad ze zbiorniczka.

Jeżeli wystąpi silna reakcja alergiczna, należy natychmiast udać się do szpitala. Objawy lekkie, takie jak opuchlizna, ból i swędzenie nie są groźne. Miejscowo można złagodzić dolegliwości, stosując nasączony octem wacik, sok z cebuli lub korzeń chrzanu. Warto wspomóc się również wapnem do picia dostępnym w każdej aptece.