Sierpień w pasiece – co się dzieje?

Niby nic ciekawego się nie dzieje, a jednak – sierpień w pasiece to koniec sezonu pszczelarskiego. Przygotowanie rodzin do zimowli to zadanie, które jeżeli zostanie przeprowadzone prawidłowo, zaowocuje na wiosnę. Dlatego do tych właśnie zadań, należy przyłożyć się ze szczególną rozwagą. Metod podkarmiania i leczenia pszczół jest wiele, dlatego pszczelarz amator poszukujący jednoznaczne odpowiedzi na pytanie: jak przygotować pszczoły do zimowli, znajdzie wiele opinii, czasem sprzecznych. Pozostaje jedynie zdać się na własny rozsądek i intuicję.

W sierpniu następuje dość znacząca zmiana w pogodzie. Po prostu pewnego dnia wstajesz rano i czujesz charakterystyczny zapach powietrza – znacznie chłodniejszego i wilgotniejszego, niż wcześniej. To zapach zbliżającej się jesieni. Choć wydaje się, że sierpień w pasiece to miesiąc bardzo podobny do lipca, to zmienia się wiele.

Sierpień w pasiece – co nowego?

Nie tylko chłodne poranki są znakiem powoli zmieniającej się pory roku. Podobnie jak w lipcu, rośliny borykają się z brakiem wody. Poziom wód gruntowych jest najniższy w roku, co odbija się na kondycji drzew, krzewów czy roślin zielnych. Wysychają śródleśne bagienka, strumienie wód w rzekach znacząco się kurczą lub całkowicie zanikają. Liście roślin pozbawione niezbędnego składnika stają się kruche, blade i usychają. Krajobraz staje się coraz bardziej szary.

Las w sierpniu
Zniszczone, ponadgryzane liście, szarość i wyraźne zmęczenie rysuje się na każdym drzewie.

Jednocześnie w przeciwieństwie do powyższych zjawisk pojawia się inne. Duża różnica temperatur między temperaturą nocną a temperaturą wód sprawia, że te szybko parują, spowijając mgłą całą okolicę. W niektórych miejscach mgła jest tak gęsta, że ogranicza widoczność niemal do zera. Z moim obserwacji wynika, że mgły o tej porze roku w mojej okolicy pojawiają się zazwyczaj w tych samych miejscach. Pierwszym z nich jest oczywiście rzeka Odra, a kolejne to zagłębienia na polach i łąkach.

W sierpniu kwitną:

  • wrzos,
  • chaber bławatek,
  • ostropest plamisty,
  • nawłoć późna,
  • nawłoć kanadyjska,
  • lebiodka pospolita oregano,
  • hyzop lekarski.

W lasach liściastych nadal panuje silne zacienienie, dlatego rośliny runa leśnego znaleźć można przede wszystkim na zrębach, polanach czy skrajach lasu. Nadal owocują różne gatunki jeżyn i malin, czasem, przy odrobinie szczęścia w sierpniu trafimy na ostatnie owoce borówek czarnych i poziomek.

Nawłoć kanadyjska
Kwitnie nawłoć – pszczoły chętnie odwiedzają ją, pobierając nektar.

Zacienienie, wilgoć i ciepłe noce to doskonałe warunki do rozwoju grzybów. Przy odpowiedniej pogodzie pojawia się wysyp owocników, które są chętnie zjadane przez ślimaki, owady, a nawet dziki. Natkniemy się na pojedyncze owocniki (czasem występujące po kilka sztuk w jednym miejscu) borowika szlachetnego, koźlarza babkę, koźlarza czerwonego, podgrzybka brunatnego i szmaciaka gałęzistego.

W świecie zwierząt następuje w wielu przypadkach czas odpoczynku i intensywnego żerowania przed zimowaniem lub odlotem na zimowiska. Na świat przychodzą nowe pokolenia niektórych motyli, np. rusałka pawik, której dorosłe osobniki w marcu opuszczają zimowe kryjówki, by wydać na świat potomstwo. Nadal sporo jest motyli nocnych, takich jak barczatka dębówki, szczerbówka ksieni czy brudnicy mniszki. Często spotkamy też kolorowe larwy żerujące na liściach wszelakich roślin.

Podgrzybek
W sierpniu coraz łatwiej natknąć się na owocniki różnych grzybów.

Coraz mniej jest komarów, jednak osy i szerszenie są w sierpniu najliczniejsze. Podobnie sytuacja wygląda z pająkami, których pajęczyny spotkać można w trawie, między krzewami, na płotach czy szeroko rozciągnięte między drzewami.

Połowa miesiąca to koniec okresu godowego saren, jelenie zaś przygotowują się do rykowiska. Żerują i ścierają z poroża scypuł – ochronną warstwę skórną, która dostarcza do tkanki poroża. Po jej usunięciu staje się ono coraz słabsze, by w końcu całkowicie odpaść.

Na samodzielne polowania wyruszają młode lisy, jenoty i łasice, choć wciąż są dokarmiane przez rodziców. Uczą się trudnej sztuki w ułatwionych warunkach. Intensywnie rozmnażające się gryzonie są ich podstawą diety, młode niedoświadczone osobniki stanowią łatwiejszy łup. Te, które przetrwają, zapamiętają cenne lekcje i z czasem coraz trudniej będzie je złapać.

Jaszczurka
W sierpniu wylęgają się również jaszczurki. Na zdjęciu jedna z kilku szczęściarzy, która ostatnie dni przed wykluciem się spędziły w słoiku. Na jaja można natknąć się w luźno leżącej ziemi – są to kremowe, miękkie kuleczki o średnicy około centymetra.

Sierpień – dane klimatyczne

Pogoda w sierpniu

Sierpień w pasiece – o czym warto pamiętać

Jak wspomniałam na początku, sierpień w pasiece to czas przygotowań. Jeżeli nie korzystamy z późnych pożytków, sprawa wygląda prościej. Ważne, aby pokolenie pszczół wygryzających się od końca lipca do początków września wygryzało się z jaśniejszych plastrów dobrej jakości, równo odbudowanych. To właśnie pszczoły z tego pokolenia zimują najlepiej. Dobre pszczoły pochodzą od dobrej matki – jej jakość jest bardzo ważna.

Sierpień w pasiece to przede wszystkim dokarmianie pszczół, warto zadbać, aby zrekompensować rodzinom braki spowodowane wcześniejszym miodobraniem. Rodziny posiadające zbyt małą ilość pokarmu mogą rabować inne ule – z naszej lub sąsiednich pasiek. Nie tylko osłabia to inne rodziny, ale i naraża rabusiów na przyniesienie ze sobą samic Varroa lub przetrwalników zgnilca amerykańskiego.

Uzupełnienia mogą wymagać także zapasy pierzgi – szacuje się, że dla prawidłowego rozwoju czerwiu w gnieździe powinny znaleźć się przynajmniej 2 ramki wypełnione pierzgą w 1/3. Plastry można wziąć z rodzin, w których zapasy są większe.

Prace w pasiece do wykonania w sierpniu:

  • pobudzanie rozwoju rodziny,
  • przygotowanie odpowiednich plastrów do czerwienia
  • układanie gniazda,
  • uzupełnianie zapasów zimowych,
  • uzupełnienie (jeżeli to konieczne) zapasów pierzgi,
  • walka z warrozą.

Pozostałe prace

Właściwie, poza drobnymi pracami ogrodowymi, sierpień w pasiece powinien być poświęcony, by jak najlepiej przygotować rodziny do zimowli. Jeżeli gromadzisz wosk zebrany z dzikiej zabudowy, warto go przetopić. Kolejne zajęcie na chłodne wieczory to pozyskiwanie propolisu z wycofanych ramek.

Sierpień w pasiece to test naszych umiejętności. Przy odrobinie szczęścia powinno udać, się przezimować wszystkie rodziny.