Produkty pszczele – mniej znane propozycje

Mówiąc „produkty pszczele” pierwszym skojarzeniem jest naturalnie miód. Dla osób, których kontakt z pszczołami kończy się właśnie na tym produkcie, mam dobrą wiadomość – to tylko wierzchołek góry lodowej! W pasiece można znaleźć mnóstwo innych propozycji do wykorzystania, choć nie wszystkie mogą brzmieć apetycznie. Nim jednak przejdę do trzech mniej znanych produktów z ula, kilka informacji na początek.

Prosto z ula – czego próbujemy częściej?

Zgodnie z danymi przedstawionymi w książce Alchemia pszczół (sprawdź jej recenzję tutaj: Alchemia pszczół) największa liczba prac naukowych w ostatnich 10 latach poświęconych produktom pszczelim dotyczyła kolejno:

  • miodu (12763),
  • propolisu (1249),
  • mleczka pszczelego (974),
  • wosku (852),
  • pierzgi (28).

Choć na liście nie znajdują się inne produkty pszczele, warto wspomnieć jeszcze o pyłku kwiatowym oraz ziołomiodach. Ich ekstrakty znajdziesz w kosmetykach, środkach farmaceutycznych, a nawet w środkach czyszczących. Wiele z nich przyjmowanych jest w postaci tabletek na gardło, syropów, nalewek lub bezpośrednio.

Tutaj ktoś mógłby zadać pytanie: po co mi więcej? Odpowiadam: substancje znajdujące się w mniej znanych produktach pszczelich mogą wspierać inne procesy zachodzące w organizmie człowieka, a za tym być uzupełnieniem tego, co już stosujemy. Dlatego, przejdźmy do rzeczy.

Zmielony pyłek pszczeli
Zmielony pyłek pszczeli jest produktem znanym może być dodatkiem zarówno do potraw, jak i domowych kosmetyków.

Produkty pszczele czy produkty z ula?

O ile mniej znanym (a raczej rzadziej stosowanym) produktem pszczelim jest jad pszczeli, o tyle kolejne pozycje na liście mogą przyprawić Cię o lekki zawrót głowy – miałam podobnie. Jeżeli nie boisz się eksperymentów, przejdźmy odrazu do listy!

Czerw trutowy

Czerw trutowy, czyli stadia rozwoju od jajeczek do postaci poczwarek, może być wykorzystywany na wiele sposobów. Zgodnie z wynikami badań chemicznych, wszystkie postacie czerwiu mają podobny skład i właściwości (biologiczne oraz terapeutyczne). Pozyskiwanie czerwiu z matek lub pszczół robotnic jest mniej opłacalne, niż z czerwiu trutowego, ze względu na ich ważne role w prawidłowym funkcjonowaniu ula. Dodatkowo, czerw trutowy ma większą masę w porównaniu z innymi larwami oraz zawiera więcej białka, lipidów i grup sulfhydrylowych. Jeżeli chodzi o pozyskanie ilości larw z jednego ula w sezonie to wynosi ona kolejno:

  • 1000 – 1200 g larw trutowych,
  • 500 g larw pszczelich,
  • 30 g larw matecznych.

Nie zagłębiając się w temat sposobów pozyskiwania czerwiu trutowego, przejdę do prozdrowotnych właściwości tego pasiecznego „przysmaku”.

Co zawiera czerw trutowy?

  • białka,
  • aminokwasy,
  • węglowodany,
  • lipidy,
  • enzymy,
  • hormony,
  • witaminy,
  • biopierwiastki,
  • niewielkie ilości innych substancji.

Działanie lecznicze:
1. W chorobach nerwowych i psychicznych:

  • korzystny wpływ w przypadkach opóźnionego rozwoju umysłowego u dzieci,
  • leczenie moczenia nocnego u dzieci (na tle nerwicowym),
  • korzystny wpływ w leczeniu zaburzeń nerwowych i somatycznych, depresji i neuroz spowodowanych procesami starzenia się,

2. Środek adaptogenny – podwyższa odporność organizmu w przypadku pojawienia się niekorzystnych czynników fizycznych, psychicznych i immunologicznych:

  • pomocny w stanach wyczerpania fizycznego i obniżonej aktywności psychicznej,
  • chroni przed zakażeniami bakteryjnymi i wirusowymi,
  • zalecany sportowcom w celu poprawy sprawności fizycznej i psychicznej, a także zwiększa odporność na zakażenia,
  • pomocny w leczeniu pacjentów w podeszłym wieku z obniżoną aktywnością ruchową i psychiczną.

3. Wsparcie leczenia niepłodności u mężczyzn.

4. Pomocny w łagodzeniu skutków okresu przekwitania u kobiet.

5. Leczenie niedożywienia u niemowląt i małych dzieci.

6. Stosowany do leczenia przewlekłych chorób wątroby.

 

Osyp pszczół

Osyp pszczół lub osyp zimowy to martwe pszczoły spadające w okresie zimowym na dennicę ula. Ten naturalny proces może doprowadzić do śmierci całej rodziny, jednak w większości przypadków nie powoduje większych problemów. Wielkość osypu zależy od wielu czynników, takich jak:

  • stan rodziny,
  • warunki pogodowe,
  • czynniki mechaniczne,
  • fizjologiczne starzenie się rodziny,
  • ilości pokarmu.

Przyczyną dużego osypu mogą być również choroby, zakażenie roztoczami, bakteriami i grzybami. Jednak do celów leczniczych i kosmetycznych stosować można jedynie pszczoły nie noszące śladów żadnej z chorób. Wysuszony surowiec rozdrabnia się i przechowuje w szczelnych, szklanych naczyniach w chłodnym i suchym miejscu.

Co zawiera suchy osyp pszczół?

  • wodę,
  • białko,
  • wosk i substancje pokrewne,
  • chitynę,
  • melaninę,
  • biopierwiastki (żelazo, cynk, nikiel, miedź, kobalt).

Formy ekstraktów:

  • odwary,
  • ekstrakty etanolowe,
  • ekstrakty uzyskane za pomocą ciekłego CO₂.

Działanie lecznicze:

1. Skuteczne leki stosowanie w rozroście gruczołu krokowego.

2. Leczenie miażdżycy tętnic.

3. Leczenie zaburzeń żołądkowo-jelitowych.

4. Leczenie układu kostno-mięśniowego, np.

  • w chorobie reumatyźmie,
  • skurczu i naderwaniu mięśni,
  • zapaleniu kości i chrząstek.

5. Pozostałe:

  • nadciśnienie,
  • dusznica bolesna,
  • żylaki kończyn dolnych,
  • migreny,
  • padaczka,
  • stany po udarze mózgu.
Produkty z ula
Ekstrakty z różnych produktów pszczelich wykazują dzialanie lecznicze na wielu płaszczyznach. Przeprowadzane badania dają wiele nadziei na to, że wzbogacenie codziennej diety w te właśnie produkty, pomoże zniwelować skutki chorób i zapobiegać ich występowaniu.

Barciak większy

Barciak większy (motylica woskowa duża, barciak pszczeli, mol woskowy), obok barciaka mniejszego, jest największym szkodnikiem plastrów pszczelich i suszu woskowego. Należy do drobnych motyli nocnych z rodziny Omacniowatych. Chociaż nie można go jasno sklasyfikować w kategorii produkty pszczele, to jest on ściśle związany z gospodarką pasieczną.

Do celów leczniczych wykorzystuje się larwy barciaka większego. Można zakonserwować larwy poprzez zamrażanie w szczelnym opakowaniu w temperaturze -6 do -10 stopni Celsjusza lub zalanie 70-96% alkoholem etylowym i przechowywanie w chłodnym i ciemnym miejscu.

Co zawiera suchy ekstrakt etanolowy z larw barciaka większego?

  • wolne aminokwasy,
  • biopierwiastki,
  • cukry,
  • białka,
  • związki purynowe i pirymidynowe,
  • kwasy tłuszczowe,
  • hormony owadzie (ekdyzony).

Działanie lecznicze:

1. Leczenie chorób sercowo-naczyniowych:

  • świeże blizny pozawałowe,
  • normalizowanie i obniżanie ciśnienia krwi,
  • leczenie dusznicy bolesnej,
  • leczy i zapobiega miażdżycy naczyń krwionośnych.

2. Leczenie chorób układu oddechowego.

  • choroby górnych dróg oddechowych (gardła, migdałków podniebiennych, tchawicy),
  • gruźlica płuc i oskrzeli,
  • gruźlica pozapłucna.

3. Leczenie chorób ginekologiczno-położniczych.

4. Działanie adaptogenne.

5. Pozostałe:

  • choroby przewodu pokarmowego,
  • choroby układu moczowego,
  • choroby nowotworowe,
  • choroby immunologiczne,
  • choroby dermatologiczne,
  • zaburzenia tarczycy,
  • choroby stawów,
  • zakażenia ogólnoustrojowe – także drobnoustojami odpornymi na antybiotyki.
Nalewka z propolisu
Zarówno nalewka z propolisu, jak i nalewka z larw barciaka większego, mogą być stosowane w codziennej diecie.

Produkty pszczele – podsumowanie

Wiele produktów pochodzących z ula wykazuje działanie lecznicze, które może i jest skutecznie wykorzystywane w celu niwelowania skutków lub eliminacji chorób. Powyższe trzy przykłady, czyli czerw trutowy, osyp pszczeli i larwy barciaka większego są zdecydowanie mniej popularne i raczej nie znajdziemy ich na półkach w większości polskich domów. Może jednak czas na zmianę, a właściwie powrót do tego, co medycyna ludowa wie od dawna? Czas pokaże, tymczasem – smacznego! 😉

 

Bibliografia:

  • Mniej znane produkty pszczele, B.Kędzia, E. Hołderna-Kędzia, Stróże 2017.
  • Alchemia pszczół, W. A. Isidorow, Stróże 2013

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *