Rodzaje miodów – czym się różnią?

Kolor, zapach, smak – to różnice wyczuwalne od razu. Czy jednak poza nimi, rodzaje miodów różnią się także innymi cechami? A może są to jedynie pozorne różnice, a cała reszta to chwyt marketingowy? Poznaj odpowiedź na pytanie: czym różnią się rodzaje miodów?


  1. Rodzaje miodów – co to właściwie oznacza
    1.1. Rodzaje miodów – smak i zapach
    1.2. Rodzaje miodów – podstawowe różnice
  2. Rodzaje miodów w Polsce – różnice
    2.1. Miód rzepakowy
    2.2. Miód mniszkowy
    2.3. Miód akacjowy
    2.4. Miód lipowy
    2.5. Miód wrzosowy
    2.6. Miód faceliowy
    2.7. Miód gryczany
    2.8. Czy miody różnią się właściwościami zdrowotnymi?

Rodzaje miodów

Rodzaje miodów – co to właściwie oznacza

Miód pszczeli podzielić można ze względu na to, z czego powstaje. Podstawowy podział obejmuje miody nektarowe i spadziowe, a także nektarowo-spadziowe. Miody nektarowe pszczoły przygotowują z nektaru pozyskiwanego z kwiatów. Rośliny pożytkowe, czyli takie, które dostarczają pszczołom nektaru (czasem również pyłku), nagradzają w ten sposób owady za pomoc w zapyleniu. Nektar nie musi być jednak pobierany jedynie z kwiatów, ponieważ w świecie roślinnym występują gatunki z nektarnikami poza kwiatowymi. Mogą znajdować się na ogonku liściowym jak u czereśni i brzoskwini, niemal całej powierzchni rośliny jak u rącznika, czy na dolnej stronie blaszki w kątach nerwów liściowych jak u katalpy. Nie wszystkie nektarniki są czynne, a inne nektarują obficie o określonych porach roku.

Miody spadziowe wytwarzane są ze spadzi. Spadź to przezroczysta słodka ciecz wytwarzana przez owady rzędu pluskwiaków równoskrzydłych, podrzędu mszyce oraz czerwce. Owady aparatem gębowym przekłuwają tkankę okrywająca rośliny i przenikają do tkanki przeprowadzającej syntezowanie substancji organicznych, a sok komórkowy przechodzi do drogi pokarmowej pasożytów. Duża zawartość cukrów, przy jednoczesnej małej zawartości aminokwasów i peptydów wymusza na owadach pozyskiwanie sporej ilości soku. Wartość energetyczna takiego „napoju” przekracza zapotrzebowanie pasożytów, dlatego nieprzetrawiona część przechodzi do komory filtracyjnej, a stamtąd na zewnątrz, gdzie tworzy kroplę. Przy dużej liczbie owadów pasożytujących, ciecz spada na liście poniżej, tworząc lepką błyszczącą warstwę. Jeżeli taki proces zachodzi np. w gęstych lasach, gdzie nie sięga silny wiatr, spadź nie wysycha tak szybko i może być zbierana przez pszczoły.

Miód nektarowo-spadziowy to połączenie obu powyższych typów. Przykładem może być okres kwitnienia lipy, która także pada ofiarą pasożytów produkujących spadź.


Zastanawiasz się, jak wygląda sprzedaż miodu? Sprawdź artykuł: sprzedaż bezpośrednia miodu z dołączonymi niezbędnymi dokumentami.


Miody złożone są przede wszystkim z monosacharydów (cukrów prostych), choć występują w nich również inne węglowodany. Główną część stanowią dwa popularne cukry proste.

Miód – skład:

  • glukoza ~34%,
  • fruktoza ~39%.
  • sacharoza,
  • maltoza,
  • melecytoza,
  • kwasy organiczne (glukonowy, jabłkowy i cytrynowy),
  • olejki eteryczne (ponad 50),
  • barwniki: karotenoidy, głównie β-karoten i ksantofil,
  • enzymy,
  • mikroelementy (między innymi: potas, fosfor, magnez, żelazo),
  • witaminy.

Dlaczego miód krystalizuje? Krupiec lub inaczej miód scukrzony to naturalny proces. Czas krystalizacji zależy od proporcji glukozy i fruktozy. Przykładowo krystalizujący szybko miód rzepakowy zawiera więcej glukozy, przez co może krystalizować już w plastrach.

Rodzaje miodów – smak i zapach

Za smak i zapach miodu odpowiadają kwasy organiczne i olejki eteryczne, które różnią się w zależności od rośliny, z której pochodzi nektar. Za barwę miodu odpowiadają barwniki, naturalnie występujące w nektarze lub spadzi. Właśnie dlatego miód akacjowy jest bardzo jasny, słomkowy, a gryczany brunatną. Z kolei barwą zieloną charakteryzują się niektóre ziołomiody, np. ziołomiód pokrzywowy.

Rodzaje miodów a ich właściwości

Rodzaje miodów – podstawowe różnice

Miody rozróżnić można na podstawie ogólnych cech, które dostrzegalne są na pierwszy rzut oka. Bardziej szczegółową analizę wykonać można pod mikroskopem, oceniając zawartość ziaren pyłku. Pyłek w miodzie stanowi niewielką jego część, jednak w przypadku silnych alergii może powodować reakcje alergiczne. Kiedy takie rozróżnienie ma znaczenie? Przykładem jest miód w kosmetyce lub wykorzystywany do leczenia wybranych chorób.

Rodzaje miodów – podstawowe parametry:

  • barwa,
  • smak,
  • zapach,
  • stopień krystalizacji.

Jak prezentują się różnice na podstawie najpopularniejszych gatunków miodów w Polsce?


Tego raczej nie próbowałeś! Sprawdź mniej znane produkty pszczele!


Różnice w rodzajach miodów

Rodzaje miodów w Polsce – różnice

W Polsce uzyskać można kilka rodzajów miodów. Monokultury uprawne doprowadziły do możliwości uzyskania miodów o wysokiej czystości gatunkowej. Podziału miodu można dokonać również na podstawie pory roku, podczas której kwitną określone gatunki roślin. Miody wiosenne to miód rzepakowy i miód mniszkowy, przy wczesnym kwitnieniu zaliczyć można również miód akacjowy (miód z robinii akacjowej). Miody letnie to miód lipowy, miód wrzosowy i miód gryczany. Niektóre rodzaje miodów mogą pojawiać się wiosną i latem, np. miód faceliowy. Czym charakteryzują się najpopularniejsze rodzaje miodów dostępne w Polsce?

Miód rzepakowy

Miód rzepakowy krystalizuje bardzo szybko, nawet dzień lub dwa po odwirowaniu go z plastra. Ma zapach przypominający zapach kwiatów rzepaku, przez co dość łatwo rozróżnić go od innych rodzajów miodu.

Czas krystalizacji: kilka dni, do kilku tygodni.

Struktura po krystalizacji: drobnoziarnista.

Barwa: płynny – słomkowy, skrystalizowany – biały lub kremowy.

Smak: łagodny.

Zapach: wyczuwalny zapach kwiatów rzepaku.

Miód mniszkowy

Krystalizuje nie tak szybko, jednak gdy już to się stanie, jego struktura jest twarda, przez co bardzo trudno wyciąga się go ze słoika. Miód mniszkowy jest jednak trudny do pozyskania, ponieważ duże łąki tej rośliny pojawiają się w polskim krajobrazie stosunkowo rzadko.

Czas krystalizacji: kilka tygodni.

Struktura po krystalizacji: drobnoziarnista, twarda.

Barwa: płynny – jasnobrązowa, skrystalizowany – żółta z białymi smugami.

Smak: wyrazisty, nieco ostry.

Zapach: intensywny, ostry.

Miód akacjowy

Jeden z najdelikatniejszych pod względem smaku miodów. Miód akacjowy przez wiele miesięcy pozostaje płynny, dlatego jest wybierany bardzo chętnie. Ma delikatny aromat – słodki i przyjemny.

Czas krystalizacji: kilkanaście miesięcy.

Struktura po krystalizacji: kremowa.

Barwa: płynny – bezbarwny, jasnosłomkowy, skrystalizowany – kremowy.

Smak: delikatny, bardzo słodki, nieco mdły.

Zapach: wyczuwalny aromat kwiatów robinii akacjowej.

Miód lipowy

Bardzo cenny w sezonie zwiększonej zachorowalności na przeziębienie i grypę. Miód lipowy ma ostry smak i intensywny zapach. Idealnie nadaje się do jesiennych herbat malinowych lub z dzikiej róży.

Czas krystalizacji: do kilkunastu tygodni.

Struktura po krystalizacji: drobnoziarnista, krupkowata.

Barwa: płynny – żółty, zielonkawo-żółty skrystalizowany – żółtopomarańczowy.

Smak: ostry z wyczuwalną goryczką.

Zapach: przyjemny zapach kwiatów lipy.

Miód wielokwiatowy

Miód wrzosowy

Jest wyjątkowy pod względem struktury po krystalizacji. Miód wrzosowy przyjmuje postać galarety, takie żelowanie jest charakterystyczne tylko dla tej odmiany miodu.

Czas krystalizacji: powyżej 2 – 3 tygodni.

Struktura po krystalizacji: galaretowata.

Barwa: bursztynowo-herbaciana z jaśniejszym lub ciemniejszym odcienie.

Smak: słodki, lekko gorzkawy.

Zapach: silny, przyjemny, wrzosowy.

Miód faceliowy

Ze względu na coraz częstsze stosowanie facelii jako poplon, częściej pojawia się również miód faceliowy. Facelia błękitna dobrze rośnie na większości gleb, dlatego jest cennym uzupełnieniem bazy pożytkowej dla pszczół.

Czas krystalizacji: kilka tygodni do kilku miesięcy.

Struktura po krystalizacji: gładka z widocznymi kryształami.

Barwa: jasnożółty do zielonkawego.

Smak: łagodny.

Zapach: delikatny.

Miód gryczany

Ma charakterystyczny, ostry i piekący smak, przez co nie każdy z entuzjazmem patrzy na ten rodzaj miodu. Miód gryczany pozyskuje się w okolicach lipca – sierpnia, a podczas jego zbiorów pszczoły stają się dość agresywne.

Czas krystalizacji: 2 – 3 miesiące.

Struktura po krystalizacji: rozdziela się na dwie warstwy: górną płynną i dolną skrystalizowaną. Krystalizacja przebieg równomiernie w temperaturze poniżej 10 stopni Celsjusza.

Barwa: herbaciana do ciemnobrązowej.

Smak: ostry, piekący.

Zapach: silny i bardzo trwały.


Sprawdź przepis na najlepszy miodownik na świecie!


Kanapka z miodem
Jedno jest pewne: świeży chleb smakuje z każdym rodzajem miodu!

Czy miody różnią się właściwościami zdrowotnymi?

Czasem można odnieść wrażenie, że szeroko opisywane właściwości niektórych gatunków miodu są mocno przesadzone. Czy może różnić się produkt, który przecież powstaje z tego samego surowca – nektaru? Okazuje się, że sam nektar ma różną proporcję składników, np. wspomnianych wcześniej glukozy i fruktozy. Gdy do tego dodamy zawartość niektórych mikroelementów, witamin i innych substancji, otrzymujemy niepowtarzalny koktajl. Właśnie dlatego warto zwracać uwagę na właściwości zdrowotne miodu, aby w razie wystąpienia jakichś dolegliwości, np. bólu gardła, wiedzieć jaki miód będzie najlepszy.


Sfermentowany miód – czy nadaje się do spożycia?


Jedna myśl na temat “Rodzaje miodów – czym się różnią?

  • 5 stycznia, 2023 o 7:45 pm
    Permalink

    Obszerny artykuł, ogrom wiedzy o miodku 🙂

Komentarze są wyłączone.